بسکتبال

بسکتبال

بَسکِتبال یک ورزش گروهی و با کمک یک توپ است. در این بازی هر تیم ۵ بازیکن در زمین دارد و هدف بازی انداختن توپ در سبد حریف است. امتیاز هر گل (پرتاب موفق در حلقه حریف) به نسبت موقعیت بازیکنی که اقدام به شوت کرده است متفاوت است. اگر بازیکن خارج خط سه امتیازی باشد، گل سه امتیاز و اگر داخل آن باشد دو امتیاز دارد. هر پرتاب آزاد (پنالتی) یک امتیاز دارد. توپ این ورزش بزرگ‌ترین توپ بازی‌های دسته‌جمعی است.

ابداع

ورزش بسکتبال در سال ۱۸۹۱ توسط آموزگاری به نام دکتر جمیز ناسمیت ابداع و در ورزشگاه اسپرینگ فیلد ماساچوست به نمایش درآمد. در آن زمان به جای حلقه‌های گل از سبدهای مخصوص که به شکل زنبیل بودند استفاده می‌شد که توپ پس از گل شدن در درون آنها قرار می‌گرفت که پس از هر بار گل شدن توپ را به وسیله نردبان از درون سبد بیرون می‌آوردند و به وسیله بین طرفین در جریان بازی قرار می‌‌دادند. هدف اصلی از ابداع چنین ورزشی ایجاد فعالیت در محیط سربسته‌ای در فصل زمستان بود تا ورزشکاران بتوانند در این فصل نیز فعالیت داشته و با ورزش فرم بدنی و وضعیت جسمانی خود را در حد مطلوب حفظ نمایند.

قوانین ابتدایی

به همین جهت تعداد بازیکنان نامحدود بود و هر دفعه می‌توانستند از هر تعداد دلخواه برای بازی استفاده نمایند که کم‌کم قوانینی برای انجام بازی و سایر قسمت‌ها وضع نمودند به طوری که تعداد بازیکنان هر طرف ۹ نفر تعیین گردید وسپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر تثبیت یافته است. هر بازیکن می‌توانست در موقع وقوع خط به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم می‌توانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود به طور دلخواه نگهداری نماید. هر دفعه که توپ گل می‌شد بازی یا بین طرفین یا (جامپ بال) از وسط زمین ادامه می‌یافت. بازیکنان بلند قد می‌توانستند در نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن ایام سعی شد توجه رؤسای مدارس و گردانندگان سازمان‌های ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. با این وجود و این همه تلاش مداوم و پیگیر تعلیم بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آن‌ها در ورزش‌های رقابت‌آمیز دیگری مانند فوتبال امریکایی متمرکز بود.

پیشرفت بسکتبال بعد از جنگ جهانی اول

بعد از جنگ جهانی اول بسکتبال ورزش رقابت‌آمیز و بزرگی شد. و به مرور مربیان بسکتبال وضعیت ثابتی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد و این ورزش شناخته گردید و به اروپا نیز کشیده شد در سال ۱۹۲۴ نخستین مسابقات جهانی بین تیم‌های بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و امریکا در پاریس برگزار گردید و از سال ۱۹۳۲ فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد و در مسابقات المپیک ۱۹۳۶ برلین برای نخستین بار ۲۳ کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و امریکا قهرمان المپیک گردید.

بسکتبال امروزی

امروز با این که ورزش بسکتبال یکی از سریعترین و پرطرفدارترین ورزش‌های جهان است و بعضی از اصول آن نیز تغییر یافته ولی هنوز اصول اساسی آن مانند زمان دکتر نایسمیت که در سبدهای هلو انجام می‌گرفت به قوه خود باقی است.

قوانین بسکتبال

قوانین بازی

بسکتبال در چهار دوره ۱۰ دقیقه‌ای (بین‌المللی) یا ۱۲ دقیقه‌ای (اِن.بی.اِی) انجام می‌شود. زمان استراحت بین پریود اول و دوم و بین پریود سوم و چهارم ۲ دقیقه و بین پریود دوم یا سوم (بین دو نیمه) ۱۰ دقیقه است. وقت اضافه در بسکتبال ۵ دقیقه است. پس از استراحت بین دو نیمه زمین حمله و دفاع دو تیم عوض می‌شود. زمان‌های گفته شده زمان واقعی بازی است. یعنی زمانی که توپ در جریان نیست وقت بازی متوقف می‌شود. مثلاً زمانی که خطایی که رخ داده است یا هنگام پرتاب آزاد زمان متوقف می‌شود. به همین دلیل زمان انجام یک بازی کامل بیشتر از مجموع عددی زمان‌های بالا است و معمولاً حدود دو ساعت طول می‌کشد.

در بسکتبال تساوی وجود ندارد و آن قدر وقت اضافه به بازی داده می‌شود تا یکی از دو تیم برنده شود. زمان استراحت بین وقت‌های اضافه ۱ دقیقه است.

تیم و لباس

در بسکتبال هر تیم پنج بازیکن در زمین دارد و می‌تواند حداکثر هفت بازیکن ذخیره نیز داشته باشد. تیم‌ها مربی‌ای دارند که بر استراتژی‌های تیم نظارت می‌کند. ممکن است تیمی کمک مربی، مدیر، آمارگیر، دکتر و بدن‌ساز نیز داشته باشد. لباس بازی برای زنان و مردان بلوز بی‌آستین و شلوارک است و نام تیم در جلوی بلوز و شمارهٔ بازیکن در پشت و جلوی آن نوشته شده است. در بازی‌های بین‌المللی شماره‌های بازیکنان از ۴ تا ۱۵ است. بازیکنان بسکتبال معمولاً از کفش‌های ساقدار استفاده می‌کنند که از مچ پا حفاظت بیشتری می‌کند.

لیگ‌ها و مسابقات

حرفه ای ترین لیگ بسکتبال دنیا را NBA می‌نامند این لیگ بین تیمهای باشگاه های حرفه ای قاره امریکای شمالی (ایالات متحده امریکا و کانادا) است.

مسابقات لیگ حرفه ای NBA

این لیگ مسابقات به صورت دو دسته در کنفرانس شرق و غرب برگزار می شود که در پایان قهرمان این دو کنفرانس نیز به مصاف هم می‌روند. علاوه بر این مسابقات ، هر ساله مسابقه ای تحت عنوان بازی ALL-STARS انجام می شود که در آن ستاره های کنفرانس شرق و غرب با یک بازی نمایشی به مصاف هم می روند. مسابقه ALL-STARS شامل مسابقه slam dunk - شوت 3 امتیازی و ... می باشد که طرفداران بسیار زیادی دارد

بسکتبال نمایشی امریکا AND 1

در امریکا گروهی از بسکتبالیست‌ها که اغلب در بسکتبال رسمی امریکا شهرت چندانی نیز ندارند (به جز تعداد بسیار محدودی از آنها) تحت عنوان and 1 فعالیت می کنند. گروه AND 1 با انجام بازی های نمایشی و بسیار حرفه ای و برگزاری مسابقاتی با جذابیت بسیار بالا هواداران بسیار زیادی را به سمت خود جلب کرده‌اند. لازم به ذکر است که در این بازی‌ها برای زیبایی بیشتر بازی انجام نشدن دقیق برخی از تخلف‌ها رعایت نمی‌شود. این بازی ها در غالب خیابانی (street BALL) و سالنی برگزار می‌شود ولی هیچ‌یک از آنها جنبه‌ی رسمی ندارد.

بسکتبال خیابانی

بسکتبال خیابانی به آن گونه از بسکتبال که در زمین‌های سرباز بازی می‌شود اطلاق می‌گردد. قوانین آن، قوانین بسکتبال عادی است با تغییرات جزئی‌ای که به نسبت محل بازی متفاوت است.

بسکتبال در ایران

بسکتبال توسط فریدون شریف‌زاده به ایرانیان شناسانده شد و برای نخستین بار ایران در سال ۱۹۴۸ توانست در مسابقات المپیک لندن شرکت نمایند.

ورزش بسکتبال در سال 1981 میلادی توسط آموزگاری به نام دکتر جمیزناسمیت ابداع و در استادیوم اسپرینگ فیلد ماساچوست به نمایش در آمد. در آن زمان به جای حلقه های گل از سبدهای مخصوص که به شکل زنبیل بودند استفاده می شد که توپ پس از گل شدن در درون آنها قرار می گرفت که پس از هر بار گل شدن توپ را به وسیله نردبان از درون سبد بیرون می آوردند و به وسیله بین طرفین در جریان بازی قرار می دادند. هدف اصلی از ابداع چنین ورزشی ایجاد فعالیت در محیط سر بسته ای در فصل زمستان بود تا ورزشکاران بتوانند در این فصل نیز فعالیت داشته و با ورزش فرم بدنی و وضعیت جسمانی خود را در حد مطلوب حفظ نمایند. به همین جهت تعداد بازیکنان نامحدود بود و هر دفعه می توانستند از هر تعداد دلخواه برای بازی استفاده نمایند که کم کم قوانینی برای انجام بازی و سایر قسمت ها وضع نمودند به طوری که تعداد بازیکنان هر طرف 9 نفر تعیین گردید وسپس به 7 نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به 5 نفر تثبیت یافته است. هر بازیکن می توانست در موقع وقوع خط به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم می توانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود به طور دلخواه نگهداری نماید. هر دفعه که توپ گل می شد بازی یا بین طرفین یا ( جامپ بال ) از وسط زمین ادامه می یافت. بازیکنان بلند قد می توانستند در نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند ( قانون سه ثانیه وجود نداشت ) با اجرای مسابقاتی چند زمینه تحول و پیشرفت بسکتبال را فراهم کردند لیکن بعد از جنگ جهانی اول ( 1918 ) بسکتبال ورزش رقابت آمیز و بزرگی نشد. درآن ایام سعی شد توجه رؤسای مدارس و گردانندگان سازمان های ورزشی را به تعلیم و آموزش بسکتبال جلب نمایند. با این وجود و این همه تلاش مداوم و پیگیر تعلیم بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آنها در ورزش های رقابت آمیز دیگری مانند فوتبال آمریکائی متمرکز بود. چند سالی چنین وضعیتی ادامه داشت بعد از جنگ جهانی اول تدریجاً مربیان بسکتبال وضعیت ثابتی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد و این ورزش شناخته گردید و به اروپا نیز کشیده شد در سال 1924 اولین مسابقات بین المللی بین تیم های بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال 1932 فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد و در مسابقات المپیک 1936 برای اولین بار 23 کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید . امروز با اینکه ورزش بسکتبال یکی از سریعترین و پرطرفدارترین ورزش های جهان می باشد و بعضی از اصول آن نیز تغییر یافته ولی هنوز اصول اساسی آن مانند زمان دکتر نایسمیت که در سبدهای هلو انجام میگرفت به قوه خود باقی است. این ورزش توسط آقای فریدون شریف زاده به ایرانیان شناسانده شد و خدمات ارزنده ای برای پیشبرد ورزش بسکتبال انجام داد به طوری که برای اولین بار ایران در سال 1948 توانست در مسابقات المپیک لندن شرکت نمایند.

بسکتبال ورزشی است که در آن دو تیم شش نفره با هم رقابت می کنند و همه آن ها موظف هستند که توپ را فقط با دست خود لمس کنند . در این ورزش دوازده بازیکن (که هر تیم شش بازیکن دارد) و 2 داور که یکی به عنوان داور اول و دیگری داور دوم است تشکیل این بازی را می دهند . همچنین یک توپ و دو سبد که هر سبد سهم یک تیم است و به عنوان دروازه آن ها به حساب می آید .

تاریخچه بسکتبال

زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست . این بازی در اوایل پاییز سال 1891 میلادی توسط شخصی به نام جیمز نای اسمیت پایه ریزی و ابداع شد . اما ، از قرن ها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا ، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته است .

سابقه تاریخی

در کشور آرژانتین ، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گله دار ها متداول است که آن را (پاتو) (PATO ) می نامند . در این بازی ، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز می پردازند و هر تیم کوشش می کند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست ، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی ، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده ، عبور دهد . این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تاپوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است . پوک تاپوک ، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی را کهن با توپ و حلقه های ثابت در میدانی وسیع انجام می شد ، با علاقه و هیجان زیادی برگزار می کردند . تولد ورزشی به نام بسکتبال

جیمز نای اسمیت یک پزشک کانادایی بود که با ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت .

در سال 1891 یعنی زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس می داد ، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال ، هاکی و بیسبال ، در فصل بهار و تابستان حفظ کند .

دکتر نای اسمیت پس از بررسی رشته های موجود ورزشی ، دریافت که ورزش جدید باید :

•        توپ در آن نقش داشته باشد .

•        به صورت گروهی به اجرا در آید .

•        اصل رقابت در آن رعایت شود .

•        و بر مهارت استوار باشد .

•        هیچ گونه خشونتی و برخوردهای سخت بدنی مبتنی نباشد .

حاصل این افکار و اندیشه ها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن ، از پر طرفدارترین و هیجان انگیزترین رشته های ورزش بین المللی است .

دکتر نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند . در این حال ، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند.

نخستین مسابقه ای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم 9 نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام "ویلیام چیلس" به سبد انداخت . بعدها شخصی به نام "فرانک ماهان" با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت ( BASKET ) و توپ را بال (BALL ) می گویند ، این ورزش را بسکتبال نامید . دکتر نای اسمیت ، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود ، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد . بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود :

•        بازیکنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربایند .

•        بازیکنی که توپ را در اختیار داشت ، نباید با آن راه برود یا بدود .

•        هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود .

•        فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند می توانستند به هر طرف بدوند و جا بگیرند .

•        بازیکن توپ به دست باید توپ را به طرف یاران خود پرتاب کند و به آنها برساند .

در آغاز ، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد می افتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد .

در سال 1892 شخصی به نام "لئو آلن" سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده می شد ، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد .

دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاه ها یافت .دکتر نای اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کامل تر کرد و نسخه هایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقمند بود ارسال داشت . این مقررات در سال 1892 میلادی به صورت کتابچه ای برای استفاده عموم منتشر شد .

کشور کانادا نخستین کشور خارجی بود که ورزش بسکتبال به آن راه یافت .

دیگر کشور ها هم بتدریج و در سال های بعد پذیرای این ورزش جدید شدند :

فرانسه در سال 1893 ، چین و هندوستان در سال 1894 ، انگلستان در سال 1894 ژاپن در سال 1900 و .. .

نخستین مسابقه رسمی بسکتبال در سال 1896 بین دو تیم از دو دانشگاه شیکاگو و آیوا برگزار شد . نتیجه این بازی تاریخی 15 بر 12 به سود تیم دانشگاه شیکاگو بود .

در سال 1930 دکتر نای اسمیت کتابی درباره خواص بسکتبال تالیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پر تحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن ( قلب و کلیه ) نخواهد شد .

بهترین حالت استقرار پاها در اکثر موقعیتها، جلو و عقب قرار دادن آنهاست. فاصله پاها به اندازه عرض شانه باشد و به گونه ای قرار گیرند که پاشنه یک پا و پنجه پای دیگر در امتداد یک خط افقی نسبت به استقرار بازیکن قرار گیرند. این حالت ایستادن باید به صورت عادت درآید تا هنگام نیاز، بازیکن قادر به حرکت درهر جهتی باشد.

حالت ایستادن موازی پاها نشان داده شده است. این حالت برای حرکت جانبی استفاده می شود، همچنین برای گرفتن توپ و توقّف بعد از دریبل و واکنش در یک حرکت جانبی، از این حالت استفاده می شود. بازیکنان به موقع یاد خواهند گرفت کدام حالت ایستادن مناسب کدام موقعیت بازی است

مهارتهای پایه ای بسکتبال

مهمترین مهارت های موجود در بسکتبال به ترتیب عبارتند از :

1- تعادل یا توازن بدن (Body Balance)

2- شیوه نگهداری توپ

3- پاس دادن و دریافت پاس (Receiving and Passing)

4- دریبل (Dribbling)

5- شوت (Shooting)

6- چرخش (Pivot)

7- توپ گیری از روی سبد یا ریباند (Rebounding)

8- فریب دادن و کار پا (Faking and Foot work)

9- تغییر مسیر و سرعت (Change of direction, Change of pace)

10- سد کردن (Screening)

تشریح کامل هریک از مهارت ها در این کتاب ممکن نیست. با این حال تلاش می کنیم ، بشرح هریک بطور مختصر بپردازیم.

تعادل یا توازن بدن

چگونگی قرار گرفتن یا استقرار فرد در زمین بسکتبال ، تعادل یا توازن بدن نامیده می شود. یک بازیکن باید بگونه ای وضعیت تعادل خود را حفظ کند که در شرایط گوناگون ، آمادگی اجرای مهارتهای مختلف را داشته باشد. تعادل یا توازن بدن در حین انجام مهارتهای مختلف بسکتبال مانند دریبل ، شوت ، پاس ، تغییر مسیر و ... از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. برای نیل به توازن یا تعادل مناسب ، لازم است که قسمتهای مختلف بدن در وضعیت و حالت خاصی قرار گیرند. شایان ذکر است که در حالات مختلف بازی ، چه در زمانیکه بازیکن ثابت است و چه در زمانیکه بازیکن متحرک است ، باید تعادل و توازن برقرار باشد. نکات زیر برای رسیدن به تعادل با توازن حائز اهمیت است :

وضعیت سر : سر باید در منطقه میانی بدن به صورت مستقیم و در راستای بین دو پا قرار گیرد.

وضعیت دستها :

در حالت عادی دستها باید بالاتر از کمر باشند. در زمان مقابله با مهاجم ، دستی که با پای جلو موافق است بالا و دست دیگر پایین قرار می گیرد.

وضعیت انگشتان :

بدون صرف انرژی ویژه ، انگشتان به حالت نیمه باز و در شرایط راحت قرار می گیرند.

وضعیت پاها :

پاها باید در حدود عرض شانه یا کمی بیشتر باز باشند و وزن بدن روی هر دو پا تقسیم شود. در شرایط حمله یا دفاع ، یکی از پاها جلو و دیگری عقب قرار می گیرد.

وضعیت کمر :

حالت کمر و پشت باید تا حد ممکن صاف باشد و زانوها کمی خم شوند و باسن به زمین نزدیکتر شود.

شیوه نگهداری توپ

برای نگهداشتن توپ بین دو دست ، بهتر است که بند اول انگشت انگشتری ، در دو طرف توپ واقع شود و سایر انگشتان در حالت نیمه باز در اطراف توپ قرار گیرند ، بطوریکه امتداد جهت دو شست زاویه 90 درجه بسازد. توپ هنگامیکه نزدیک حریف قرار داریم ، نزدیک بدن و در بالای کمر نگاه داشته شود تا از آن محافظت بیشتری بعمل آید. توپ نباید با فشار کنترل شود ، بلکه باید برای حفظ توپ ، شرایط متعادلی بوجود آورد. توپ بهتر است که با انگشتها کنترل شود و کمتر با کف دست در تماس باشد. از این رو همواره پرتاب توپ با مچ دست و انگشتان مورد تاکید است. انگشتان باید در حالت راحت باشند و زیاد به هم نچسبند. صورت و چانه بمنظور افزایش وسعت میدان دید ، بالا نگه داشته می شوند.

پاس دادن و دریافت پاس

یکی از مهمترین مهارتها در بسکتبال پاس دادن و دریافت کردن پاس می باشد. بطوریکه حتی شوت کردن امروزه یک نوع پاس محسوب می شود. بنابراین افرادی که در پاس دادن صحیح موفق باشند ، در سایر زمینه ها نیز از موفقیت برخوردار خواهند بود.

پاس باید همراه با سرعت باشد و بوسیله انگشتان و مچ دستها صورت گیرد و با چرخش بیش از اندازه همراه نباشد تا دریافت و کنترل آن آسانتر باشد. بدیهی است که ارائه یک بازی خوب و زیبا در بسکتبال ، مستلزم تسلط بر مجموعه مهارتهای اساسی است. بنابراین بازیکنان و مربیان کوشش می نمایند که مهارتهای اساسی را بخوبی فرا گرفته ، به تدریج بر آنها مسلط شوند.

پاس به صورتهای مختلف انجام می شود :

1-پاس سینه ای مستقیم دو دست :

رایج ترین پاس در بسکتبال ، پاس سینه ای دو دستی است. برای انجام این عمل ، ابتدا باید توپ را با شیوه صحیح همانگونه که قبلا گفته شد نگه داشت. انگشتها نسبتا باز و در دو طرف توپ قرار می گیرند و آرنجها نزدیک بدن واقع می شوند و انگشت های شست پشت توپ کمی متمایل به بالا قرار می گیرند. بدن تا حدودی بطرف جلو متمایل می شود. دستها باید بعد از رها شدن توپ کاملا کشیده باشند. انگشتهای شست تقریبا در جهت زمین و انگشتان سبابه بطرف جلو قرار می گیرند. بطوریکه آخرین انگشتی که از توپ جدا می شود ، همان انگشت سبابه دو دست است. برای تمرکز قدرت و پرتاب بهتر ، یکی از دو پا به آرامی جلوتر از پای دیگر قرار می گیرد.

2-پاس زمینی با دو دست :

در مواقعی که می خواهیم احتمال از دست رفتن توپ کاهش یابد ، از پاس زمینی استفاده می کنیم. شرایط این نوع پاس ، تقریبا مشابه پاس قبلی است. با این تفاوت که حرکت توپ و دست در جهت زمین است و توپ در نقطه ای که از پرتاب کننده حدود دو سوم مسافت بین مبدا و مقصد پاس فاصله دارد ، به زمین اصابت کرده ، در منطقه ای بین زانو و کمر به دریافت کننده می رسد. این پاس در مواقعی که مدافعین بلندقد با دستهای خود مانع پاس سینه ای دو دست می شوند ، بکارمی رود.

3-پاس بیسبالی :

این پاس مشابه پاس یکدستی مستقیم یا زمینی است و در مواقع ضدحمله یا زمانیکه لازم است توپ مسافت های طولانی را طی نماید بکار می رود. در آغاز زاویه بین ساعد و بازو در حدود 90 درجه خواهد بود و دستی که موافق با جهت بدن است توپ را پرتاب می نماید و توپ تا انتها با هر دو دست حمل و کنترل می شود. زمانیکه دست پرتاب کننده از بالای شانه بطرف جلو می آید و آرنج باز می شود ، توپ رها می گردد و دست دیگر به منزله دست راهنما عمل می کند. در این پاس یک پا جلو و یک پا عقب تر قرار دارد. در این پاس ، باید از قوس دادن به مسیر توپ خودداری کرد.

4-پاس دست به دست :

در پاس دست به دست ، توپ نباید هیچ گونه چرخشی داشته باشد و در ارتفاعی هم سطح کمر به دریافت کننده برسد. توپ نباید بطرف دریافت کننده پرتاب شود و یا به پای وی بخورد. پاس دهنده باید توپ را به سرعت دست به دست کند و در دست گیرنده بگذارد. پاس دهنده باید توپ را در دستان پاس گیرنده قرار دهد ، نه اینکه پاس گیرنده خود اقدام به گرفتن نماید.

5-پاس دو دست از بالای سر :

این پاس نیز شبیه پاس مستقیم دو دستی است. با این تفاوت که در این حالت دستها کاملا کشیده و مستقیم در بالای سر قرار می گیرند. سپس دستها کمی عقب می روند و در برگشت بطرف جلو ، توپ رها می شود. بازیکنان بلندقد ، در زمان برگشتهای سریع توپ ، این پاس را بکار می برند. برای اجرای پاس ، باید دستها را مستقیما بالا برد ، درحالیکه انگشتها در قسمت عقب توپ و شست ها در عقب بطرف یکدیگر هستند و آرنج ها مختصری خمیده اند. در این حالت توپ با یک حرکت ناگهانی در مچ و انگشتان ، بسمت دریافت کننده پرتاب می شود.

6-پاس یک دستی مستقیم یا زمینی :

این پاس دقیقا مشابه پاسهای سینه ای یا پاس زمینی است. با این تفاوت که توپ با یک دست پاس داده می شود. به این ترتیب ، برد توپ بیشتر می شود و می توان از آن برای فواصل دورتر استفاده کرد.

7-پاس هوک :

این پاس هنگامی بکار می رود که می خواهیم شوت هوک را انجام دهیم یا توپ را به یاری که موقعیت خوبی در زیر سبد دارد برسانیم. در این حالت بهتر است دست مخالف دست پرتاب کننده در سمت دیگر بدن بصورت افقی قرار گیرد. این کار از دسترسی مدافعین حریف به توپ جلوگیری می کند ، همچنین تعادل و توازن بدن را حفظ می کند. شکل صفحه بعد قسمت ابتدایی پاس هوک را نمایش می دهد و در ضمن وضعیت دست و توپ و بدن را هنگام اجرای این پاس نشان می دهد.

نکاتی که در پاس دادن باید به آنها توجه داشته باشید :

• آسان پاس دهید. لازم نیست پاس حتما منجر به گل بشود.

• به بازیکن بدون دفاع پاس دهید.

• از فریب های پاس برای باز کردن خطوط پاس استفاده کنید.

• در موقع ضدحمله ، از پاس هوایی بجای پاس زمینی استفاده کنید.

• از دریبل برای بوجود آوردن زوایای بهتر پاس استفاده کنید.

• سانترها را با یک پاس زمینی تغذیه کنید.

• در موقع پاس بطرف مدافع گام بردارید.

• بازیکنان پست را از پایین خط پرتاب آزاد کنید.

• پاس را تا آخر دنبال کنید. اجازه ندهید توپ در هوا بلاتکلیف باشد.

• پاس را با دو دست پرتاب کنید. پاسهای با یک دست را به سختی می توان اصلاح کرد و غالبا به حریف واگذار می شوند.

• پاس را به دور از مدافع پرتاب کنید.

• برای دیدن تمامی زمین به سبد نگاه کنید.

• پاس را بطرف صدا پرتاب نکنید.

• برای پاس دادن به هوا نپرید.

• به بازیکن درگیر پاس ندهید.

• از نیمه زمین پاس ندهید.

• به هنگام ضدحمله بیش از حد پاس ندهید.

• به بازیکنی که در شرف گرفتاری است پاس ندهید.

• بهترین محل دریافت توپ برای پاسهای هوایی ، حدود سینه و در پاسهای زمینی بین سینه و شکم است. باید توجه داشت که پاسها دور از دسترس مدافعین به فرد موردنظر برسند. مثلا می توانید با حرکت های سر و شانه ، حریف را گمراه نمایید. در پاس دادن هرگز تردید نداشته باشید. در عین اینکه باید سریع و بدون تردید عمل کنیم ، باید از پاسهای بیهوده و بیجا نیز بپرهیزیم.

هنگام دریافت پاس نیز باید بدن پاس گیرنده کاملا آماده باشد. پاس گیرنده باید با برداشتن یک گام بطرف توپ ، راه دسترسی مدافع به توپ را سد نماید. دستهای پاس گیرنده با انگشتانی به حالت نیمه خمیده به استقبال توپ می روند و بهتر است برای افزایش دید ، سر بالا قرار گیرد. پس از دریافت توپ ، آن را بوسیله بازوها و بدن نگهداری می کنیم و در همین حال می کوشیم تعادل و توازن بدن را حفظ کنیم.

آموزش دفاع 1

مهم‌ترین بخش بازی بستکبال که نادیده گرفته می‌شود دفاع است. معمولا کار دفاعی در قالب آمار نمی‌گنجد و برای ارزیابی آن از لحاظ آماری معیارهای قابل اندازه‌گیری محدودی وجود دارد؛ در حالیکه، دفاع قلمرویی وسیع‌تر از اینهاست. دفاع موفق در بازی بسکتبال یک هنر است و این دفاع است که می‌توان یک تیم را سازمان دهد یا موجب گسستگی در آن شود. دفاع پشتیبان حمله بوده تمرکز روی دفاع موجب ایجاد حمله موفق و زمینه ساز پیروزی در یک مسابقه خواهد شد.

آنچه پیرامون دفاع دربازی بسکتبال مورد تأکید قرار می‌گیرد فلسفه دفاعی تیم Defensive philosphy است. یک تیم موفق بسکتبال در هر سطحی از بازی باید معتقد به تعدادی از اصول دفاعی باشد. هر بازیکنی باید بداند که آنچه او در دفاع انجام می‌دهد به تنهایی صورت نمی‌پذیرد و هر بازیکن بخشی از یک گروه افراد است که تشکیل تیم را داده‌اند. این گروه با هم کار دفاعی را جهت خنثی کردن حمله حریف انجام می‌دهند و در موارد متعدد در طول بازی به کمک همدیگر خواهند آمد.

این ضرب‌المثل که یک زنجیر تنها به اندازه ضعیف‌ترین حلقه‌اش قدرت دارد درباره دفاع تیمی در بسکتبال مصداق دارد. قابل درک است که دینامیک بازی بسکتبال به دفاع فرصت متوقف کردن 100% حمله را نمی‌دهد ولی فعالیت گروهی دفاع مطمئناً می‌تواند مشکلات زیادی را برای حمله ایجاد کند. فلسفه دفاعی شامل اصولی است که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می‌شود:

- اولین قسمت بازی دفاعی، ذهنی و روانی است. بازیکن دفاعی باید کاملاً متمرکز بوده میل به متوقف کردن حریف داشته باشد. بازیکنان دفاعی باید مغرور و حیثیتی عمل کنند و در شکل تیمی نیز ارائه گر یک غرور جمعی باشند که دفاع ناموفق باعث جریمه‌دار شدن آن گردد. (Menral)

- هر بازیکن دفاعی باید در قبال توپ مسئوول و در قبال تیم خود متعهد باشد. هر بازیکنی در تیم باید از ابتکار مدافع، حمایت به عمل آورد. (Responsibiliry)

- دفاع باید همیشه عمل کننده باشد و حتی المقدور در مقام عکس العمل قرار نگیرد.

- مدافع باید جلوتر از حریف فکر کند و با مطالعه بازی حریف، آنچه را انجام خواهد داد، تخمین بزند و با پردازش ذهنی او را وادار به انجام کاری کند که خواسته مدافع باشد. این تخمین ذهنی در واقع نوعی ریسک و قمار محسوب می‌شود ولی در بسکتبال آنها که شجاع‌تر باشند پیروز خواهند شد! (Anticipation)

- مدافع باید با شناخت نقاط ضعف و قوت حریف از طریق مطالعه بازی، او را از انجام بهترین حرکات هجومی دور نگهداشته وادار به انجام حرکت دشوارتر و بازی در شرایط سخت نماید.

آموزش دفاع 2

- مدافع باید با شناخت از کیفیت بازی خود و حریف، قلمرو توانایی خاص خود را بشناسد و حرکات دفاعی خود را با توجه به آن تنظیم کند. به عنوان مثال یک مدافع که فورواردی قدرتی باشد در دفاع از یک مهاجم swing man که سریعتر بوده مهارتهای با توپ بهتری دارد دچار مشکل می‌شود؛ بنابراین با تأکید بر دفاع فیزیکی و مزیت بزرگتر بودن از حریف او را وادار به ورود در منطقه 3 ثانیه (key zone) که قلمرو اختصاصی‌اش است می‌نماید و دفاع موفق‌تری را به نمایش می‌گذارد.

ساختن یک سیستم دفاعی نیازمند زمان، شکیبایی، پشتکار و دیسیپلین فراوان و تعهد کامل همه بازیکنان تیم می‌باشد برای دفاع برای هدف مشخصی در نظر گرفته شود و برای رسیدن به آن تلاش کرد. تبیین این هدف نیازمند بحث‌های زیاد، مثالهای خوب، انگیزه‌های دایمی، تمرینات ویژه داخل زمین و آماده سازی جسمانی خوب می‌باشد که در صورت حمایت بازیکنان و پرسنل فعال تیم قابل دسترسی خواهد بود. برای گسترش و نگهداری یک سیستم دفاعی مؤثر توسعه تکنیکهای دفاعی مورد تأکید قرار دارد و این حاصل نمی‌گردد مگر با تمرین و بالا بردن مهارتهایی چون تندی (Quickness)– قدرت (strength)- چابکی (Agility)- توان (power)- و استقامت (Endurance)، که همگی از فاکتورهای آمادگی جسمانی محسوب می‌گردند. در کنار این کار کردن بر درک دینامیک بازی و یادگیری تکنسینهای دفاعی، استفاده صحیح از پاها، ساق‌ها، بازوها، جاگیری صحیح و ریباند کردن در پروسه توسعه سیستم دفاعی نقش مهمی ایفا می‌کنند.

معمولاص دفاع کمترین جزء مورد علاقه بازیکنان در جلسات تمرینی است و این به واسطه جاذبه کم آن به طور بالقوه می‌باشد. این هر یک مربی است که با تمرینات ذهنی و ایجاد انگیزش، موجبات تغییر طرز تفکر بازیکنانش را فراهم آورده با ایجاد جاذبه بیشتر در راه رسیدن به هدف دفاعی مورد نظر حرکت کند. طراحی تمرینات متنوع، مرور تکنیکهای پایه بسکتبال، تجزیه تمرینات دفاعی به تمرینات یک، دو، سه و چهار نفره و سپس تکمیل آن به تمرینات دفاعی کامل، گسترش مفاهیم کاربردی دفاع مثل کمک، منطقه مسؤولیت، ترانزیشن دفاعی، پیش‌بینی کردن، محافظت از میسر پاس، بهره‌بری استراتژیک از عمل دفاعی هم تیمی خود، switch کردن، انجام doubleteam، box out کردن. طراحی تمرینات حمله‌ای بر اساس دفاع موفق ( ریبانه دفاعی ترانزیشن دفاعی، بلاک حلقه -...) به یک تیم بسکتبال کمک می‌کند تا از نظر دفاعی سازمان یافته و قدرتمند عمل کند. بدانیم که همیشه دفاع می‌تواند حمله را ایجاد کند و فراموش نکنیم که معمولاً بهترین تیم دفاعی پیروز خواهد شد.